Strafrechtadvocaat nodig? +31 40 304 64 86
Op zoek naar een strafrechtadvocaat? +31 40 304 64 86

Politiegeweld en het discriminatieverbod

Black lives matter. Het is niet de eerste keer dat door incidenten met politiegeweld de discussie over etnisch profileren heftig oplaait. Met andere woorden: er volgt geregeld grote kritiek op de manier van handelen van de politie, omdat zij tijdens de opsporing of handhaving uit zouden gaan van niet objectieve criteria, zoals afkomst of huidskleur. Als gevolg van de dood van George Floyd golft hetzelfde verwijt op het moment in de vorm van enorme rellen en protesten door de straten van de Verenigde Staten. Een dergelijk verwijt werd ook gemaakt toen Mitch Henriquez in 2015 op een tragische manier om het leven kwam als gevolg van de nekklem die de politie gebruikte om hem naar de grond te krijgen. De oorzaak van deze voorvallen wordt veelvuldig aangemerkt als discriminatie.

In Nederland staat het verbod op discriminatie op de meest prominente plek van alle wetboeken: artikel 1 van de Grondwet. Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Dat betekent onder andere dat het de politie niet toegestaan is om een persoon met een donkere huidskleur als verdachte aan te merken, terwijl een blanke in diezelfde situatie niet aangehouden zou zijn. En dus ook dat de politie bij steekproeven in het verkeer niet een allochtone bestuurder eruit mag pikken omdat hij of zij weleens wat gedronken zou kunnen hebben. En al helemaal dat de politie op grond van ras buitensporig geweld mag gebruiken.

Eén probleem hierbij voel je waarschijnlijk al aankomen: hoe is het te bewijzen dat de politie zou handelen op grond van ras of afkomst van de betrokken persoon? Hadden de ambtenaren in functie in dit specifieke geval een autochtoon persoon op precies dezelfde wijze behandeld? In strafzaken hieromtrent is vaak dan ook de grote vraag of de politie buitensporig en niet proportioneel geweld gebruikt heeft in verhouding tot de objectieve factoren. In de zaak over de dood van Mitch Henriquez volgde daarom vrijspraak voor de agenten die gehandeld zouden hebben op basis van factoren zoals de hoeveelheid verzet van de verdachte. Een andere agent werd echter veroordeeld voor ‘mishandeling de dood ten gevolgen hebbende’ omdat hij in een te vroeg stadium van de aanhouding in verhouding tot de omstandigheden al te veel geweld gebruikte.

De agent die betrokken was bij de dood van Floyd wordt reeds vervolgd voor moord en doodslag. Geen vreemde insteek aangezien hij volgens de reconstructie gedurende 8:46 minuten zijn knie op de nek van Floyd gedrukt heeft, ondanks dat Floyd al een tijd buiten bewustzijn was en daarvoor 16 keer in vijf minuten geroepen heeft dat hij geen lucht kreeg.

In afwachting op een eerlijk strafproces is er helaas het besef dat een kostbaar mensenleven er niet voor terugkomt.