“Hoge Raad verlaagt straf Michael P.”, zo kopte het NOS. En: “Hoge Raad: Jos de G. doodde Nicole van den Hurk”, aldus dagblad Trouw. Inderdaad, de afgelopen weken deed de HR uitspraak in twee beladen zaken. Maar wat doet die HR nu eigenijk precies?
De HR is het hoogste rechtscollege op strafrechtgebied. Simpel gezegd kom je als verdachte eerst bij de rechtbank, ben je het niet eens met de uitspraak dan kan je door naar het gerechtshof, en als je het dan nóg een keer wil proberen kom je terecht bij de HR.
De eerste twee instanties zijn feitenrechters. Dat wil zeggen dat de rechtbanken en gerechtshoven de zaken feitelijk, dus inhoudelijk, behandelen. De HR daarentegen is een cassatierechter. Dat betekent dat hij zaken niet opnieuw behandelt, maar kijkt of het hof het recht goed heeft toegepast en of procedures goed zijn nageleefd. Zo ja, dan blijft de uitspraak in stand, zo nee, dan kan de HR de zaak terugverwijzen naar het hof ofwel de zaak zelf afdoen. In geval van terugverwijzing moet het hof hetzelfde klusje nog een keer klaren, maar dan met inachtneming van de wijzigingen die volgens de HR moeten worden doorgevoerd.
In de zaak Anne Faber hebben de advocaten onder meer geklaagd dat het hof ten onrechte geen strafvermindering heeft toegepast terwijl er geweld is gebruikt tijdens de aanhouding. De HR was het op dat punt eens met de advocaten en heeft de zaak zelf afgedaan door 4 maanden strafkorting te geven.
In de zaak Nicole van den Hurk klaagden de advocaten over het DNA-bewijs en de motivering van de veroordeling. De HR heeft geoordeeld dat de klachten van de advocaten geen doel treffen. De veroordeling blijft dus in stand.
De uitspraken van de HR zijn voor iedere advocaat een belangrijke bron van kennis. Een lagere rechter zal niet snel in strijd met uitleg van de HR rechtspreken en daar maken we graag gebruik van.
Tot slot: de cassatieprocedure is vanwege zijn niet-inhoudelijke (en vaak schriftelijke) karakter werk voor echte specialisten. Ik waag me bv niet aan cassaties, en met mij vele anderen. Alles in het belang van de cliënt!