‘Een gevangenisstraf in Nederland stelt niks voor. Het zijn net hotels en bij goed gedrag kom je na 2/3 van je straf al vrij!’. Zomaar een uitspraak waar wij als strafrechtadvocaat mee te dealen hebben op iedere verjaardag. Ten eerste: het is écht geen hotel, en ten tweede komt ook aan die 2/3-regeling binnenkort een einde.
Eind juni heeft de Eerste Kamer ingestemd met de Wet straffen en beschermen. Hierin staat samengevat dat je als gedetineerde niet meer automatisch het recht hebt om na 2/3 van je gevangenisstraf vrij te komen, maar dat de voorwaardelijke invrijheidsstelling (VI) vanaf medio 2021 wordt gemaximeerd op twee jaar. Jup, dat lees je goed.
Een simpel rekenvoorbeeld: Freek heeft een gevangenisstraf van 18 jaar gekregen. Volgens de huidige wet kan hij na 2/3 vrijkomen, dat is dus na 12 jaar. Volgens de nieuwe wet kan de VI maximaal twee jaar bedragen en moet Freek dus 16 jaar zitten. Een méga verschil, waar iedere gedetineerde met een gevangenisstraf van meer dan 6 jaar al mee te maken krijgt!
Daarnaast komen gedetineerden niet meer automatisch in aanmerking voor VI. Het Openbaar Ministerie zal dit per gedetineerde bekijken. Daarbij zal o.a. rekening worden gehouden met het gedrag van de gedetineerde; geen goed gedrag = geen VI. En hoewel dat logisch klinkt is dat het allerminst🧐.
Het doel van VI is om een veroordeelde te helpen weer terug te keren in de maatschappij. Dat laatste is (niet geheel onbelangrijk) ook een recht: resocialisatie is één van de wettelijke strafdoeleinden. Er worden voorwaarden aan een vervroegde vrijlating verbonden, zodat een gedetineerde niet opeens hoppa op straat komt te staan na tig jaren binnen te hebben gezeten. Stel nu dat een gedetineerde geen goed gedrag vertoont, dan komt hij niet in aanmerking voor VI, en komt hij dus wél opeens hoppa op straat te staan na afloop van de gevangenisstraf. Is de kans op recidive dan niet vele malen groter🤨?
Er is nogal wat kritiek op deze Wet. In a nutshell heb je zojuist gelezen waarom, maar collega-advocaat @mr.irisdjordjevic heeft er een uitgebreide blog over geschreven.
Benieuwd hoe lang het duurt tot dit is doorgedrongen tot de verjaardagsfeestjes.
